Gaur egun kultur erakundeek, museoek, sustatzaileek, konpainiek, profesionalek eta abarrek dituzten erronka handietako bat publiko berrietara iristea da

Nola lortu? Eraldaketa digitala tresnarik onena bihurtu da. Zer faktorek eragiten dute alderdi horretan? Artikulu honetan gai hau aztertuko dut.

Mundu digitala

Askotan, kultura-erakunde edo -taldeekin aholkularitza estrategikoko proiektuak garatzen ditudanean, honelako galderak egiten dizkidate:

Benetan beharrezkoa da web orri bat izatea?

Zertarako egon nahi dugu guk sare sozialetan?

Gu bezalako erakunde/profesional bati, hainbeste urteko esperientzia duenari, zer ematen digu presentzia digitala izateak? Jendeak ezagutzen gaitu

Askotan, teknologia digitalen erabilerara oraindik gehiegi hurbildu ez diren agenteak dira; posta elektronikoa komunikazio-kanal gisa erabiltzen dute, hori bai (eta gaur egun nork ez…), baina ezer gutxi gehiago.

Nola egin

Jakina, ezinbestekoa da lehenik eta behin zer lortu nahi duten eta zer egoera duten aztertzea. Zer aldaketa egin beharko liratekeen eta eraldaketa hori garatzeko prozesua zein izango litzatekeen.

Eta horretarako ez du formula berak balio, ezta errezeta hutsezinik ere. Kasu bakoitza banaka aztertu behar da.

Kultura-entitate eta -erakundeentzat, prozesu horrek eraldaketa handia egin behar du. Ikus dezagun nola eragiten dien.

Antolaketaren eraldaketa

Beharrezkoa da horrelako erakundeek egoera berrira egokitzea, dagoeneko egin ez badute.

Egokitzapen horrek, gutxienez, egitura eta lan egiteko modua aldatuko ditu, eta, azken finean, aldaketa horrek iraun dezan eta egoerara egokitu dadin beharrezkoak diren estrategiak abiaraziko ditu.

Aldaketak etengabeak diren eta izango diren ingurune batera igaro gara; eta horiekin eboluzionatzeko prest egon behar dugu.

Zer ekarri du ingurune digitalak esparru honetan? Eredu digitalak hurbilketa bat ekarri du kultura-sektorearen egitura osatzen duten erakundeen artean. Eta baita oztopo fisikoak kentzea ere, kultura erabiltzaile gehiagorentzat eskuragarri eta modu irekiagoan izateari esker.

Kulturaren ekoizpena eta zabalkundea paradigma digitalean mugitzen dira jada, eta, testuinguru berri horretan, kultura-entitateek eta -erakundeek beren eskaintza eta bitartekoak egokitu behar zituzten ingurune berri horretan lan egiten ari diren horietarako.

Zertan oinarritu da eraldaketa digitaleko prozesu hau?

1 Online presentzia

Museoek eta gainerako kultura-erakundeek aurrera egin dute urte hauetan beren produktuak eta zerbitzuak hedatzeko eta saltzeko online salmentarako webgune eta plataformen garapenean.

Horren ondorioz, lan-metodologiak egokitu behar izan dira, eta profil berriak egon behar dira zeregin horiek garatzen dituzten erakundeetan (barnekoak zein kanpokoak).

Kontua ez da soilik plataforma digitalak garatzea eta abiaraztea, baizik eta, gaur egun, mantentze-lanak, garapenak, berrikuntza, edukien sorkuntza eta abar helburu dituzten jarduerak egin behar dira egunero.

Erakunde xumeenek oraindik eskaski webgunea dute. Beste entitate batzuk, berriz, handienak eta boteretsuenak, ingurune digitalean estrategia oso bat garatu dutenak, baliabide berritzaileak txertatuz eta teknologiak gaur egun eskaintzen dizkigun aukerak zorroztuz, hala nola errealitate birtuala edo areagotua, aplikazioak, cloud computing, etab.

Egia esan, nire esperientziari esker, hainbat erakunde ezagutu ditut Euskal Herrian, eta alde handiak daude batzuen eta besteen artean. Txikienek presentzia digitalaren prozesua ia hasi ez duten bitartean, proiektu berritzaileak garatzen ari diren erakunde handiak daude.

Baina eraldaketa hau ezagutu dudan guztietan oraindik ez da barne-mailan gertatu, eta zuku guztia atera ahal izateko beharrezko baldintzak ere ez dira eman baliabide teknologiko eta pertsonalei dagokienez.

Kultura guneetako baliabideak

Museoetako aretoen planoak historiara pasatu dira dagoeneko.

Paradigma digitala lantzen ari diren kultura-erakundeek espazioetan aldaketak egin dituzte, eta teknologia tresna bihurtu dute, edukiak bisitariarentzako esperientzia bihurtzeko.

Aplikazioak, ukipen-pantailak, aldi batean QRak eta beaconak… edukiak zabaltzeko bitarteko gisa erabiltzen dira.

Irisgarritasuna eta baliabide berriak

Online sarreren salmenta, ticketing plataformen erabilera, fidelizazio txartelak… gehitu dira bisitariei espazio erosoenak, azkarrenak eta egokituenak eskaintzeko.

2 Komunikazio digitala

Komunikazioa jada ez da norabide bakarrekoa. Eta kultura-erakunde askok moldatzen jakin dute urte hauetan, eta haien komunikazioa askoz ere elkarlanekoagoa eta parte-hartzaileagoa bihurtu da.

Hauek dira digitalizazioak eta sare sozialek eskaintzen dituzten baliabideetako batzuk. Plataforma horiek aukera ematen digute sarean ahotsa izateko, komunikatzeko, kontatzeko, iritzia emateko, ebaluatzeko…

Horri esker, bisitariak preskriptore bihur gaitezke, kultura-gertaera bati buruzko edukia ere sor dezakegu (eta egiten dugu). Eta abantaila hori ondo ulertu duten erakundeek, bisitariek hedapenean eta komunikazioan laguntzeko estrategiak garatzeko aprobetxatzen jakin dute.

Beraz, komunikazio digitala funtsezko faktore bihurtu da erakunde eta entitate kulturalentzat. Denak jabetzen al dira horretaz eta probetxua ateratzen al diote? Aurreko kasuan bezala, desoreka handiak daude.

Nola egin dezakete aurrera kultura-erakundeek komunikazio digitalean? Hainbat alde landu behar dituzte.

Webgune baten eta beste kanal batzuen bitartez presentzia digitala izatea, hala nola sare sozialetako profilak.

Ikusgarritasuna eta irismena lortzera bideratutako komunikazio-estrategia garatzea.

Sare sozialetan presentzia

Kultura-erakundeentzat oinarrizkoa da gizarte-plataformetako batean egotea.

Horiek zabalkunderako tresna bikainak dira, eta, aldi berean, bisitariekiko elkarreragina errazten dute eta esperientzia globala izaten lagun dezakete.

Eta, lehen aipatu dudan bezala, bisitariak ere erakundeen eskaintzaren preskriptore bihurtzea lortzea.

Alde horretatik, urte hauetan benetako iraultza bizi izan dugu alderdi horretan, eta gutxi dira oraindik jauzia ematera ausartu ez diren erakundeak. Gehienek Facebooken eta Twitterren egin zuten; duela hamarkada bat horietako asko Flickr-en ere kaleratu ziren; eta gaur egun guztiek (edo ia guztiek) dute presentzia Instagramen.

Gainera, sare sozialek ekintza berritzaileak garatzeko aukera ematen digute, errealitate birtualeko eta areagotuko teknologiak uztartzen dituztenak. Eta aurrera egin dugu aro berri batean: Adimen Artifizialaren aroan, datozen urteetan iraultza berri bat bihurtuko baita.

Interneten paper erabakigarria

Ezin dugu ukatu Internet eta teknologia funtsezkoak direla kultura- eta arte-adierazpenak zabaltzeko.

Teknologiak gure bizitzeko eta komunikatzeko modua aldatu du. Eta, beraz, baita kulturaz gozatzekoa ere.

Esan dezakegu gaur egun Internet dela artea eta kultura hedatzeko plataformarik handiena, eta joera hori geldiezina da, bizitza eta gizarte digitala garatzearekin batera doalako.

Beraz, zergatik ez baliatu baliabide handi hau. Oso aukera ona da, eta proiektu guztiek oso kostu baxuan eta eragin handiarekin hartzen dute parte.

Zein puntutan dago zure proiektua? Paradigma berria aspaldi besarkatu eta txinpartak ateratzen jakin duten horietakoa zara, edo oraindik ez zara ausartu pausoa ematen?