Esan nizun modura, nire lanbidearekin eta jarduerarekin zerikusia duten zenbait gairi buruzko ideiak eta iritziak partekatzera animatu naiz. Iritzi pertsonalak dira, eta aldez aurretik badakit ez direla askoren gustukoak izango.
Baina komunikazio eta marketingari dagokienez, sinesmen faltsu eta mito asko dago. Horiek denak “guru” deituriko askorengandik sortu dira, ke saltzaile ugarirengandik. Hori horrela da.
Zenbaitetan, nire kabuz egiaztatu izan dut, eta egoera gogorrei aurre egin behar izan diet, proiektu txikiei komunikazio, social media edo marketin lanetarako aurrekontu erraldoiak aurkezten zizkieten.
Horregatik busti nahi dut, eta, noizean behin, atzaparrak atera eta egia batzuk kontatuko ditut. Gai zehatzei buruzko nire ikuspegia eta iritziak azalduko dizkizuet. Kezkatzen nauten gaiak, batzuetan publizitate-agentzia baten kontratazioari aurre egin ezin dioten proiektu apalen komunikazio-ekintzak baldintzatzera irits daitezkeenak, haren zabalkundea ekar diezaieten.
Goazen harira.
Lehenengoa kultur proiektuen ikusgarritasunari buruzkoa izango da.
Egia al da kulturarekin lotutako proiektu batek ikusgarritasuna lortu nahi badu aurrekontu handia izan behar duela?
Egia al da kultura-proiektu baten komunikazioa garatzeko gai diren pertsona gutxi daudela?
Gaur da gauza batzuk argituko dizkizudan eguna.
Zeri deitzen diogu kultura-proiektua?
Proiektu kultural bati buruz ari garenean, kudeaketa kulturalaren esparruko lan-tresna bati buruz ari gara. Proiektua terminoaren baitan, medioa bera taldekatzen dugu, bere ezaugarri eta helburuekin.
Proiektu bat honako hauek osatzen dute: ezaugarri espezifikoak, finkatutako helburuak lortzeko hartzen diren erabakiak, erabaki horien ondorioz garatuko diren ekintzak eta abar luze bat. Eta zereginen eta erabakien zerrenda luze horren zehaztapena zenbat eta handiagoa izan, orduan eta bideratuagoa egongo da garatu ahal izatea.
Antolatzaileen edo kultur kudeatzaileen zeregina da zerrenda hori xehatzea eta hari guztiak lotzea. Inprobisazioa ez da inolako proiekturik kudeatzeko modu ona.
Definitutako kultura-estrategia, balioak, helburuak, kontzeptuak eta jardun-arloak, kultura-proiektuen bidez garatuko dira.
Kultura-proiektu bakoitzak, oinarrizko dokumentu gisa, kulturaren sektorean esku-hartze bat garatzeko, kudeatzeko, ekoizteko eta zabaltzeko modua definituko duen informazioa jasoko du.
Hori dena azaltzeko komunikazioa izango dela zeregin hori egingarri egingo duen tresna.
Komunikazioari esker informazioa eskainiko da, proiektu horren ideiak eta balioak transmitituko dira, hainbat bitartekoren bidez.
Edozein ekintza komunikatibotan bezala, hiru dira parte hartzen duten aktoreak: igorlea, hartzailea eta kodea: igorlea, nork azaltzen duen; hartzailea, nork jasotzen duen; eta kodea, igorleak hartzailearengana iristeko erabiliko dituen bitartekoak.
Beraz, ikusten duzunez, komunikazioa beharrezkoa eta oinarrizkoa da edozein kultur proiektutan.
Kultura eta komunikazioa, eskutik doaz eta proiektu baten errealitatean gauzatzen dira; proiektu horren prozesuan profesional ugarik hartzen dute parte, diziplina anitzeko talde batean antolatuta. Ezin da ulertu kultura komunikaziorik gabe, ezta komunikazioa kulturarik gabe ere.
Kultur proiektuen erronkak ikusgarritasuna lortzeko
Egia da zenbait kultur proiekturentzat, oro har eta gaur egungo garaietan, ez dela erraza ikusgarritasuna eta irismena lortzea ikusleen artean.
Hori da kultur kudeatzaileen eta gisa horretako proiektuen arduradunen kezka handienetako bat: beren publikoarengana iristea lortzea.
Ez gara futbolaz ari, masak modu natural batean erakartzen dituen jardueraz; ez naiz ari, halaber, hainbat arrazoirengatik, komunikabideetarako berehalako sarbidea duten artista handiez. Eta hauen bitartez publikoari.
Zoritxarrez, kultur proiektuak, batez ere apalak eta aurrekontu txikia dutenak, oztopo handiak dituzte hedapena eta ikusgarritasuna lortzeko.
Baina, beste alde batetik, teknologia digitalak iraultza handia ekarri du, eta aldaketak formatoetan, kanaletan eta harremanetan.
Hitz egin dizut dagoeneko teknologiak eta eraldaketa digitalak sormen eta kultur proiektuetan ekarri dituzten aldaketen inguruan.
Eta, puntu honetara iritsita, nola balia daiteke eraldaketa hori guztia kultur proiektuek sarean ikusgarritasuna lor dezaten lortzeko? Goazen.
Zer tresna balia ditzake kultur proiektu batek ikusgarritasuna lortzeko?
Webgunea
Nire ustez, oinarrizkoa.
Webgune bat da norberaren erreferentzia, etxe digitala, askotan deitu izan dudan bezala. Espazio horretan, proiektua askatasunez garatu ahal izango da, nahi den moduan, hedaduran eta ereduan.
Proiektuaren identifikazio-balioak islatzeko espazio bat.
Eta, gainera, ez dezagun ahaztu kultur proiektuak definitu dituen helburu gehienak bete ditzakeen baliabidea dela, hala nola:
- Bisitak: irismena eta eragina erabiltzaileengan
- Informazioa eskaini
- Agenda garatu
- Salmenta, produktuen, sarreren eta abarren komertzializazioa lotuta badarama.
- Marka egin
- Bezero/ikusle posibleen irakurketak edo kontaktuak lortzea…
Kultur proiektu baten webgunea txikia izan daiteke, orri bat baino gehixeago izan dezake, edo baliabide berritzaileak dituen plataforma oso bat izan daiteke, bere burua esperientzia oso bihurtzen duena.
Hemen, noski, aurrekontua erabakigarria izango da. Baina haren falta ezin da aitzakia izan webgune bat ez garatzeko, modu apalean bada ere.
Web orri bat ez edukitzeak proiektuaren ikusgarritasuna eta irismena bilatzeko ahalik eta aukera gehien galtzea dakar.
Beste artikulu batean, sormen-industriekin lotutako proiektu baten webguneak zer egitura eta eduki jaso behar dituen aztertuko dut.
Sare sozialak
Sare sozialak bozgorailu handi bihurtu dira mota guztietako proiektuentzat, kultur edota sormen arlokoentzat barne.
Ondo kudeatuta, eta hainbat ezaugarri kontuan hartuta, proiektu sortzaile edota kulturalek arma boteretsua izan daitezke horrelako plataformetan.
Gainera, nire ustez, bada horrelako proiektuek beste negozio edo marka batzuen gainean duten ezaugarri bat: beren nortasunagatik, beren DNAn sormena dute jada, eta emozioak pizteko gaitasun handia. Sare sozialetan lan egiteko oinarrizko bi osagai.
Plataformak ez dira panazea, hori argi eduki behar da, baina bihur daitezke bozgoragailu handi bat.
Zer hartu behar da kontuan kaleratu aurretik? Garrantzitsua da zenbait gai irizpidez ezagutzea eta erabakitzea.
Estrategia bat garatzea
Erabaki behar den lehenengo gauza da zergatik eduki nahi den presentzia sare sozialetan, zer helburu lortu nahi diren.
Beharrezkoa da estrategia bat garatzea, sare sozial batean edo bestean egoteko arrazoiak beti argi izateko eta jarraitu beharreko plan bat izateko.
Ez du balio plataforma jakin batean profil bat irekitzea erabakitzeak, soilik antzeko beste proiektu edo profesional batzuek hala egiten dutelako.
Erabaki zein sare sozialetan izan nahi den presentzia.
Behin arrazoiak erabakita eta sare sozialetan jarduera hasiko dela argi dagoenean, unea da aukeratzeko plataforma guztietatik zeinetan egon nahi den.
Berriz ere, kontua ez da guztietan profilak irekitzea; ezta lehiakideak edo antzeko proiektuak daudenetan ere.
Sare sozialak ehunka dira. Baina puntu honetan gakoa ondo erabakitzean dago: kontuan hartzea zer baliabide (pertsonalak, teknikoak eta ekonomikoak) erabiltzen diren.
Eta erabakiarekin kontsekuente izatea: ez da gomendagarria sare sozial askotan aldi berean profilak irekitzea, eta, ondoren, inaktibitatez hilda uztea.
Egotekotan, plan argi batekin egon behar da ekintzara pasatzeko.
Eduki plan bat sortzea
Jarduera sare sozialetan garatzeak denbora eta lana darama. Eta horretaz kontziente izan behar da. Beste behin ere, plangintza beharrezkoa da.
Eduki plan bat sortu behar da, jakiteko zein pauso emango diren, zein unetan eta nola.
Eta eduki horiek nork garatuko dituen ere erabakitzea. Berriro diot ez dela komeni jarduera sare sozial batean hastea eta gero bertan behera uztea. Horrela ez da lortuko ezarritako helburuak betetzea.
Eduki plan bat garatzeak produkziorako denborak antolatzea eta planifikatzea ahalbidetuko du.
Eduki plan horretan honako hauek jaso beharko dira:
- Zer partekatuko da?
- Nola ekoiztuko da material hori?
- Zein formatu edukiko du?
- Nor arduratuko da horretaz?
- Zein plataforman argitaratuko da?
- Noiz partekatuko da?
Ikusten duzunez, planifikazioak lana erraztuko dizu.
Sortzailea izan
Lehen esan dudan bezala, proiektu kulturalek edota sortzaileek abantaila bat dute beste mota bateko proiektuen aldean: sormena eta emozioak sortzeko gaitasuna presente daude haien DNAn.
Ezin dugu ahaztu sare sozialak tresnak direla; pertsonentzat garatutako tresnak. Eta gure proiektuek pertsonen emozioak piztu behar dituzte.
Beraz, burmuina apur bat hautsi behar da, eta ideiak landu eduki horiek sormenez erakusteko, irits dadin, arreta piztu dezan.
Ikusgarritasuna lortzea ere garatzen dituzun eduki eta ekintza motaren araberakoa izango da neurri batean.
Neurtu
Kultura edota sormen proiektu apal gehienek ez dute kontuan izaten puntu hori. Denbora, baliabide edo ezagutza faltagatik, ez da neurtzen egindako ekintzen eragina eta irismena.
Proiektu txiki eta ertainekin dudan esperientziak hala adierazten dit. Ez da ohikoa estatistiketan eta emaitzetan arreta jartzen duten proiektuak aurkitzea; ez da neurtzen helburuak zenbateraino bete diren (edo ez).
Eta hori oinarrizkoa da proiektua ondo bideratuta doan jakiteko. Nola goazen baldin badakigu, erabakiak hartu ahal izango ditugu, eta aurrera nola egin erabaki. Nahi diren helburuak betetzen ari ez direla iritzita, neurri zuzentzaileak hartu ahal izango dira.
Baina daturik ez badugu, ezingo dugu horren arabera jokatu.
Eta konturatzen garenerako, beranduegi izan liteke.
Beraz, apuntatu: neurtu egin behar da zer egiten den, eta ondorioak atera behar dira, erabakiak hartu ahal izateko.
Publizitate ordaindua
Proiektuaren aurrekontuak ahalbidetzen duenean, online publizitatea estrategia ona bihur daiteke emaitzak azkarrago lortzeko.
Kasu honetan ez naiz ekintzen eta bitartekoen hedapen handiaz ari. Apalago eta aurrekontu txikiagoarekin, proiektuari irismena eta ikusgarritasuna emango dioten publizitate kanpainak ere egin daitezke.
Kasu honetan, online publizitatearen bi aukeratan zentratuko naiz: Google eta sare sozialak.
Horren arrazoia da plataforma digital horiek publizitate ekintzak egiteko aukera eskaintzen digutela, aurrekontu baxuagoan eta etekin handiagoarekin.
Baieztapen hori egiteko arrazoiak bi dira:
- Googlen edota sare sozialetan publizitatea beste bitarteko edo baliabideak baino merkeagoak dira.
- Lortutako errendimendua handiagoa da, ingurune digitalak publizitate hori publiko interesgarriei helarazteko aukera ematen baitigu. Horrek esan nahi du iragarkiak erabiltzaile talde zehatzetara zuzendu ditzakegula, adinaren, kokapenaren, interesen, jardueraren, gustuen eta abarren arabera banatuta.
Horrela, online publizitateak aukera ematen digu gehiago lotzeko.
Ikusten duzunez, zure proiektuak ikusgarritasuna lortzea posible da, proiektua bera arriskuan jartzen duten ordainketak egin behar izan gabe, nahiz eta zure proiektua txikia izan edo kultura-sektoreko profesional apala izan.
Aprobetxa itzazu baliabide horiek. Ez da beharrezkoa handia izatea edo milaka euroko aurrekontua izatea zure publikoarengana iristeko.